Gelelim şimdi melodik elementler ve ekolayzır arasındaki ilişkiye. Eğer projenizde piyano, gitar gibi enstrümanlar üzerinde çalışmaya başladıysanız, drumlarınız ve bass line’ınız ile işinizin neredeyse tamamen bittiğine emin olun. Eğer öyleyse, artık melodik elementlere geçebiliriz.
Eğer aynı parçada çan, synthesizer, piyano, gitar, flüt gibi gövdesi mid frekans aralığında olan enstrümanlar bir aradaysa, bunlarla başa çıkmanın birkaç yolu var. İlk yolu zaten gain ayarı kısmında sesleri dengeleyip, parçanın hangi bölümünde hangi sesin daha önde olması gerektiğini belirlemekti. Şimdi ise sil ve parlat tekniğini tüm melodik elementlerimize uygulayacağız. Peki bu tekniğin mantığı nedir? Yapmaya çalıştığımız şey, parçanızda üç adet melodik element varsa, bu elementlerin parlatıldıkları frekansların birbirinden farklı olması. Örneğin, flüt seslerini yüksek mid frekanslarında, piyano seslerini orta mid frekanslarında, gitar sesini ise alt mid frekanslarında parlatabilirsiniz. Bu işlemi yaparken, diyelim ki gitarı parlatıyorsunuz; yüksek ve orta mid frekanslarını da kısıp diğer elementlere yer açmayı unutmayın. Böylece dinleyici tüm elementleri bir harman gibi değil, her birini ayrı ayrı duyabilir. Bu tekniği uygularken SPAN kullanarak, enstrümanın hangi frekans aralığında daha fazla melodik faaliyet olduğunu tespit edebilirsiniz.
Melodilerle çalışırken, kulaklarınızın dinlenmiş ve temiz olması gerektiğini unutmayın. Mümkünse drum ve bas frekanslarının mixini yaptığınız gün, melodik elementlerin mixini yapmayın. Eğer müşterinizin veya kendi parçanızın acilen bitmesi gerekiyorsa, en az 5-6 saat ara verin. Bu sürenin bir kısmını sessiz bir ortamda geçirip, diğer kısmında ise yüksek sesle dinlememeye özen göstererek başka şarkılar dinleyin. Yorgun kulaklarla melodiler üzerinde çalışmak sizi yanıltabilir.
Unutmamanız gereken bir diğer nokta ise, melodilerin frekanslarını çok fazla kısmamak veya artırmamaktır. Daha önce bahsettiğimiz gibi, parçanızın doğal ve insani ruhunu kaybetmek çok kolay olabilir. Unutmayın: Melodiler, parçanızın hikayesini anlatan elementlerdir.
Gitar sample’larına gelecek olursak… Mid frekanslarında yer alan enstrümanlarımızdan yola çıkalım. Bu enstrümanlardan günümüzde en popüler olanlardan biri gitar. Bazı şarkılarda gitarı sadece duyuyoruz, bazılarında ise tüm duyguyu hissediyor ve parçanın havasına giriyoruz. Peki, arasındaki fark ne? Gitar sample’larımızı nasıl hissedilir hale getireceğiz?
Bunu yapmaya çalışırken yüksek mid frekanslarını artırmaya yönelmek yapacağınız en büyük hata olur. Daha önce bahsettiğimiz gibi, artırmadan önce kısma ve temizlemeye yönelmelisiniz. Mid frekanslarınızın kalın ve duyulabilir olmasını istediğinizi biliyoruz. Ancak bunu tüm mid frekanslarını artırarak değil, gerekli bölgeyi artırarak yapmalısınız.
Örneğin, gitarın sizi havaya sokan ve kafanızı sallamanızı sağlayan ritim elementleri 2 kHz ile 4.5 kHz aralığında yer alır. Biz bu bölgenin tüm titreşimlerini duymak isteriz, ancak aynı zamanda vokalimizin veya diğer elementlerin gitarın altında boğulmasını da istemeyiz. Bu yüzden EQ plugin’inizle can sıkıcı rezonansları kıstıktan sonra, kanala başka bir EQ ekleyip 2 ile 5 kHz aralığında ufak bir tepecik oluşturun ve bu tepeciği yavaş yavaş artırın. Bu işlemi yaparken hiçbir zaman sadece enstrümanı dinleyerek değil, tüm projeyi dinleyerek yapmalısınız ki yanılmayasınız. Sonuçta amacımız gitarın tek başına iyi olması değil, şarkının içinde iyi olmasıdır.
Bu konuda verebileceğimiz bir başka ipucu ise, eğer şarkınızın nakaratında daha fazla ritmik element olmasını ve diğer kısımlarında daha fazla melodik element olmasını istiyorsanız, EQ plugin’lerinizi ayarladıktan sonra, otomasyon kullanarak istediğiniz bölümlerde EQ plugin’inizi açıp kapatabilirsiniz. Gitar sample’larının bas frekanslarını tamamen kapatmak, çok cılız bir ses elde etmenize yol açabilir. Fakat tamamen kapatmak yerine birkaç dB kısmak, daha temiz bir ses elde etmenizi sağlayacaktır. Bu yüzden 200 Hz ve altını, başka bir bass line’ınız varsa birkaç dB kısmanız, şarkınızın daha berrak hale gelmesine yardımcı olacaktır.
